Ήθη και έθιμα

     Ένα έθιμο έχει πάντα ιστορικό υπόβαθρο, ιστορικό περιεχόμενο, με παράλληλη κοινωνική πρακτική. Μπορεί να ξασπρίσει, να ξεφτίσει, όμως δε σβήνει, έχει γραφεί και προπαντός έχει ακουστεί. Πολλές φορές οι πηγές του χάνονται στο βάθος του χρόνου. Ο λαός όμως, και μάλιστα ο ελληνικός που είναι άρρηκτα δεμένος με την παράδοσή του, το διατηρεί έστω και άπραγο και ανεκδήλωτο βαθιά μέσα στην ψυχή. Χρόνια πολλά, χρόνια δύσκολα, δεν κατάφεραν να σβήσουν τις συνήθειες των υπόδουλων Ελλήνων. Ας δούμε όμως κάποια από τα τοπικά μας έθιμα.

ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ

     Στο χωριό μας την Καθαρά Δευτέρα, συνηθίζεται να γλεντούν όλοι μαζί, διοργανώνοντας τα "Κούλουμα" σ' ένα ξωκλήσι στο βουνό, λίγο έξω από το χωριό μας. Το ξωκλήσι είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου.

    Κάποιες γυναίκες συνεργάζονται με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Ματαράγκας και ετοιμάζουν μεγάλα καζάνια με την παραδοσιακή φασολάδα. Σερβίρουν ακόμη, χαλβά ελιές και πολλά ακόμη σαρακοστιανά. Στον περίγυρο του ξωκλησιού τοποθετούν πολλά τραπέζια και καρέκλες από όπου οι παρευρισκόμενοι απολαμβάνουν το γλέντι και την υπέροχη θέα της λίμνης Τριχωνίδας. Επιπλέον, παίρνουν μέρος στη διοργάνωση και οι μικροί λαζαράδες με τους εξαιρετικούς χορούς που παρουσιάζουν κάθε χρόνο.

     Όταν δύσει ο ήλιος ο κόσμος αποχωρεί από το γλέντι και πολλοί ντύνονται μασκαράδες για να γυρίσουν από σπίτι σε σπίτι.

ΤΑ EΘΙΜΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

     Στο χωριό μας όπώς κάθε χρόνο η γιορτή του Πάσχα μας μένει αξέχαστη. Ετησίως συνηθίζεται τη Μεγάλη Εβδομάδα να πηγαίνουμε στην εκκλησία. Την Μεγάλη Δευτέρα η οποία είναι η πρώτη ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας δεν γίνεται κάτι ξεχωριστό όπως τις υπόλοιπες ημέρες, απλά γίνεται μια λειτουργία. Την Μεγάλη Τρίτη στην Εκκλησία ψάλλεται το Τροπάριο της Κασσιανής το οποίο είναι ένας ειδικός ψαλμός. Την Μεγάλη Τετάρτη στην εκκλησία γίνεται ο μυστικός δείπνος. Την επόμενη μέρα Μεγάλη Πέμπτη διαβάζονται τα δώδεκα ευαγγέλια όπου συνηθίζεται να πηγαίνουμε στεφάνια με λουλούδια τα οποία τοποθετούνται πάνω στον σταυρό. Το ίδιο βράδυ αφού έχουμε ήδη μαζέψει λουλούδια και τα έχουμε πάει στην εκκλησία, γίνεται ο στολισμός του επιταφίου. Την Μεγάλη Παρασκευή το πρωί πηγαίνουμε στην εκκλησία και προσκυνούμε τον επιτάφιο. Στην διάρκεια αυτής της ημέρας πολλοί άνθρωποι επισκέπτονται την εκκλησία για τον ασπασμό κυρίως της εικόνας που βρίσκεται στον επιτάφιο. Το βράδυ της ίδιας μέρας οι πατέρες της εκκλησίας, έχουν ήδη προετοιμάσει τη χορωδία για να ψάλουν τα λεγόμενα ``εγκώμια΄΄. Η χορωδία αυτή αποτελείται από γυναίκες του χωριού μας, μαθητές γυμνασίου-λυκείου αλλά και από κάποιους μαθητές δημοτικού (επιλεγμένους). Όλη αυτή η χορωδία χωρίζεται σε δυο ομάδες, στην μια οι γυναίκες και στην άλλη οι μαθητές-τριες. Τα εγκώμια ψάλλονται και μέσα στην εκκλησία αλλά και στην περιφορά του επιταφίου. Άνθρωποι από όλες τοις ηλικίες συνοδεύουν τον επιτάφιο στην περιφορά του, κρατώντας αναμμένα κεριά, λαμπάδες καθώς και φαναράκια. Μετά την περιφορά του ο επιτάφιος επιστρέφει στην εκκλησία όπου συνεχίζεται η λειτουργία και στο τέλος οι άνθρωποι ξεστολίζουν τον επιτάφιο και τα λουλούδια που παίρνουν από αυτόν τα βάζουν στο εικόνισμα. Στο τέλος της Μεγάλης Εβδομάδας δηλαδή το Μεγάλο Σάββατο όπου όλη τη μέρα οι καμπάνες της εκκλησίας χτυπούν χαρμόσυνα σε αντίθεση με την Μεγάλη Παρασκευή που οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα , το ίδιο βράδυ γίνεται μία λειτουργία όπου στο τέλος αυτής της λειτουργίας, τα μεσάνυχτα περίπου σβήνουν τα φώτα και όλοι βγαίνουμε έξω στο προαύλιο της εκκλησίας όπου γίνεται μια μικρή ψαλμωδία που ο ιερέας της εκκλησίας απαγγέλλει το ``Χριστός Ανέστη΄΄. Εκείνη την στιγμή, όταν ο ιερέας τελειώνει αυτή τη φράση για τρίτη φορά, τότε πολλοί άνθρωποι πετούν βαρελότα, κροτίδες και βεγγαλικά για να δηλώσουν την χαρά για την Ανάσταση του Χριστού. Μετά από όλα αυτά γυρίζουμε στα σπίτια μας και πηγαίνουμε να φάμε την καθιερωμένη για εκείνη την μέρα μαγειρίτσα. Την επόμενη μέρα το πρωί ψήνουμέ το αρνί και το κοκορέτσι ενώ συνεχίζεται άφθονο το γλέντι ολόκληρη την μέρα.

• Prev
• Next